Menu
Een ezel stoot zich geen twee keer aan dezelfde steen, maar eerlijk: sommige woorden vragen er gewoon om. Vaak denk je dat je het nu wel weet, maar de volgende keer begin je toch weer te twijfelen aan de schrijfwijze. Het zijn geen slordigheden, maar hardnekkige instinkers, waarover ons brein collectief struikelt. Een kleine greep uit het aanbod en hoe je er vrolijk omheen danst.
Nee, je neemt geen hoogte van je pols. Voor eens en voor altijd: het is poolshoogte nemen. De uitdrukking komt uit de zeevaart: met behulp van de Poolster berekenen waar het schip zich op zee bevindt en kreeg later een meer figuurlijke betekenis. Maar iemand polsen, is dan wel weer goed.
De schrijfwijze is misschien niet sexy, maar het is wel degelijk met -ks. Tot 1995 mocht sex ook, maar die spelling is afgeschaft. Toch kiezen veel tijdschriften nog voor sex omdat het gewoon lekkerder oogt in een kop. Tja, het oog wil ook wel wat.
Puur gevoelsmatig zou miniscuul toch veel logischer zijn, maar neen, minuscuul is met een u. Dat hebben we te danken aan het Franse minuscule, dat dan weer van het Latijnse minusculus komt. Een heel klein foutje zeg maar. Eenzelfde verhaal trouwens met minutieus – niet minitieus.
Barbecue. Met een c. Niet barbeque of barbeq. De verwarring komt natuurlijk van het Engelse BBQ. Je kunt dus gerust BBQ op je uitnodiging zetten, maar als je ‘barbequeën’ schrijft tijdens het dictee van de Schrijfwijzen bijvoorbeeld, zal de jury onverbiddelijk zijn.
Veel mensen schrijven asterix als ze * bedoelen. Logisch, want wie denkt er niet meteen aan de kleine Gallische stripheld met vleugeltjes op zijn helm? Alleen jammer: het sterretje op je toetsenbord heet echt asterisk. De naam Asterix is trouwens afgeleid van dat sterretje in de marge. Dus: het sterretje heeft een k, maar de stripheld niet.
In de koers of het leger: het is peloton. Niet peleton. Waarom dat fout gaat? Omdat we het uitspreken alsof er een extra e in zit. En omdat ons brein altijd kiest voor gemak. Gevolg: een halve Ronde van Vlaanderen met peleton op de spandoeken.
Quiz is de officiële spelling. Niet kwis. Al klinkt dat laatste wel gezelliger, alsof je het in een parochiezaal in de jaren tachtig speelt. Extra weetje: Van Dale vermeldt kwis wel als informeel. Dus als schrijft dat je een kwis gewonnen hebt, heb je toch een beetje gelijk.
Een klassieker. De verleiding is groot om het met een extra o te schrijven, want je hoort bijna “porto”, alsof er postzegels of portkosten bij komen kijken. Toch komt het gewoon uit het Frans: porte-monnaie, letterlijk ‘draag je geld’. Portemonnee dus, geen extra klinkers nodig.
We gooien er graag een dubbele g tegenaan. Terwijl dat niet de bedoeling is. Het is één g, maar wél met dubbele s.
De Italiaanse koffiefavoriet is een bron van spelfouten: capucino, cappucino, capuccino… we hebben ze allemaal al gezien. Toch is het simpel: dubbele p en dubbele c. De naam verwijst naar de kapucijnenmonniken met hun bruine pij en witte kap, precies zoals de schuimlaag eruitziet. Dus de volgende keer dat je een cappuccino bestelt, weet je: hij komt niet alleen met een mooi hartje in het schuim, maar ook met een dubbele dosis medeklinkers.
Zie je de letters intussen duizelen voor je ogen? Als het een troost kan zijn. Zelfs het literair meesterbrein Shakespeare stond bekend om zijn vele spelfouten. Hij zou het dictee van De Schrijfwijzen dus nooit kunnen winnen, maar jij misschien wel? Met dit artikel ben je alvast extra gewapend.
